
![]() |
Tjitske Gijzen (2019), Verstandelijke beperking & Sociale netwerken, Uitgever: Sapienta Voor elk mens is het hebben van betrouwbare en steunende mensen om je heen belangrijk voor een goed leven. In dit boek staan tips, strategieën en antwoorden over het helpen opbouwen van een netwerk voor iemand met een verstandelijke beperking. |
![]() |
Tjitske Gijzen (2019, 2e druk), Verstandelijke beperking & Seksualiteit, Uitgever: Sapienta Als zorgprofessional zul je mensen met een verstandelijke beperking moeten kunnen begeleiden op alle levensgebieden, ook op dat van de seksualiteit. In dit boek staat o.a. antwoord op vragen als ‘’Wat begrijpen cliënten van seksualiteit?”, “Hoe maak je het een normaal gespreksonderwerp op de woongroep?” en “Wat doe je als een cliënt een relatie zoekt?” |
![]() |
Tjitske Gijzen (2019, 2e druk), Verstandelijke beperking & Eigen invloed, Uitgever: Sapienta Zorgprofessionals uit de verstandelijke gehandicaptenzorg vertellen in dit boek over het belang van het mogen beslissen over jezelf. Lang is gedacht dat mensen met een verstandelijke beperking niet goed zouden kunnen beslissen over zichzelf. Maar men komt er steeds meer achter dat zelf keuzes kunnen maken belangrijk is voor iemands ontwikkeling, groei en zelfvertrouwen. |
![]() |
Elske Kazemier (2014), De ziel ontdekken in contact met mensen met een verstandelijke beperking. Gorichem: Narratio. Elske Cazemier werkt als geestelijk verzorger voor mensen met een verstandelijke beperking. Met vallen en opstaan ontdekt zij wie de mensen zijn met wie ze optrekt en wat zij voor haar betekenen. Het contact met hen brengt haar ook een nieuwe kijk op zichzelf en op de inhoud van haar werk. Op een heel nieuwe manier ervaart zij wat het betekent om te leven. |
![]() |
Leven in het zorgplan: levensvragen in het zorgplan voor mensen met een verstandelijke handicap. Een praktisch werkboek. Budel: Damon. Binnen de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking ontstaat steeds meer aandacht voor levensvragen van cliënten. Dit boek wil hulpverleners een handreiking bieden om met nog meer zorg en aandacht om te gaan met de levensvragen van hun cliënten. Het is een hulpmiddel om cliënten te verstaan in hetgeen zij beleven aan vreugde, verdriet, tegenslag, verwondering on onbegrip. |
![]() |
Annemarie Peters (2001). Zin beleven: de zin verstaan van mensen met een verstandelijke handicap. Baarn: Nelissen. Mensen met een verstandelijke beperking vinden het vaak moeilijk aan te geven wat ze precies willen in het leven. Annemarie Peters omschrijft in het kader van vraaggestuurde begeleiding op welke wijze hulpverleners de zin en behoeften van cliënten kunnen onderzoeken en ondersteunen. |
![]() |
Piet Brongers (2001). Wie kan in mijn schoenen staan? Aandacht voor levensvragen van ouders en verwanten van mensen met een verstandelijke handicap. Kampen: Kok. Dit boek gaat over de vraag wat levensvragen zijn, en waarom deze vragen zo belangrijk zijn voor het persoonlijk leven. Het boek gaat verder over bewust omgaan met deze vragen, waarbij steeds centraal staat dat niemand anders als jijzelf antwoord kan vinden op deze vragen. |
![]() |
Henri Rijksen (1999). De ziel van het werk: aandacht voor levensvragen van cliënten van sociaal pedagogische diensten. Een werkboek. Leende: Damon. Mensen met een verstandelijke beperking, en hun ouders en familieleden worden in veel gevallen persoonlijk geraakt door bepaalde gebeurtenissen. Door de verzakelijking in de zorg, dreigt het gevaar dat we hier gemakkelijk aan voorbij zien. In dit boek wijst Henri Rijksen zorgverleners de weg in het omgaan met deze gebeurtenissen en de levensvragen die ze oproepen. |
![]() |
Ton van Oosterhout, Thom Spit en Werner van der Wouw (1996). Mensen met een verhaal: een narratief-pastorale benadering van mensen met een verstandelijke handicap. Hoevelaken: SGO. Drie geestelijke verzorgers van mensen met een verstandelijke beperking schetsen in dit boek een pastorale benadering waarin het verhaal dat mensen zelf over hun leven vertellen centraal staat. |
![]() |
Mariëlle Cuijpers en Marije Vermaas (2010). Aandacht voor levensvragen op de agenda: Handreiking voor cliëntenraden om bij te dragen aan goede geestelijke zorg. Expertisenetwerk levensvragen en ouderen: Vilans. Geestelijke ondersteuning staat niet altijd hoog op de agenda van cliëntenraden. Toch is voldoende aandacht voor geestelijke gezondheid van wezenlijk belang voor het geestelijk welbevinden van bewoners. Het expertisenetwerk voor levensvragen en ouderen ontwikkelde een handreiking voor cliëntenraden om bij te dragen aan mentaal welbevinden, en aandacht voor levensvragen Het boekje bevat praktische tips en achtergrondinformatie. Klik hier om het boekje te downloaden. |
Heb je dit al gezien ?
Inspiratiekaarten Welbevinden
Mariëlle Cuijpers en Ilse Vooren van Vilans ontwikkelden inspiratiekaarten voor het samen bespreekbaar maken van welbevinden in de verstandelijk gehandicapten- en ouderenzorg. Op de kaarten vind je alledaagse en intrigerende foto’s die ingezonden werden voor de fotowedstrijd ‘mentaal welbevinden’ op www.zorgvoorbeter.nl. Met de set kunnen zorgmedewerkers en vrijwilligers op een laagdrempelige en creatieve manier met cliënten in gesprek gaan over levensthema’s.
Klik op het plaatje om te kaarten te bestellen.
Steekjelos: een eigenwijs spel
Steekje los is een eigenwijs spel, dat in 2014 de hersenbokaal van de hersenstichting heeft gewonnen. Steekje los helpt cliënten, familie en hun verzorgers om op een laagdrempelige manier in gesprek te gaan over gezondheid en kwaliteit van leven. Onderwerpen die vaak taboe zijn worden bespreekbaar gemaakt, met als doel: meer openheid, (h)erkenning en begrip. Je kunt het spel ook online spelen op http://eigenwijsspelonline.nl/.
Bekijk ook eens het YouTube filmpje van steekje los:
![]() |
Annika Brummel (2017). Sociale verbinding in de wijk: mogelijkheden voor sociale inclusie van wijkbewoners met een lichte verstandelijke beperking of psychische aandoening. Delft: Eburon. ‘Participatie op gelijke voet’ is één van de belangrijkste uitgangspunten in het VN-verdrag voor de rechten van mensen met een verstandelijke beperking, en in de WMO. De wijk is een belangrijke plek om deze participatie vorm te geven. In dit boek gaat Anika Brummel op zoek naar mogelijkheden voor sociale netwerkvorming en gemeenschapsvorming. |
![]() |
Dominiek Lootens (2016). Inclusief verhalend werken met mensen met een verstandelijke beperking: een gids voor professionals en beleidsmakers. Antwerpen: Garant. Steeds meer mensen met een verstandelijke beperking verruilen de instelling voor een plaats in een lokale gemeenschap. Daardoor worden zij uitgedaagd om een eigen netwerk op te bouwen en te integreren in hun nieuwe leefomgeving. Maar tellen ze werkelijk mee als volwaardige burgers, en is er ruimte voor hun verhaal? Inclusief verhalend werken is bedoeld als oefenplaats, vrijplaats of tussenruimte voor maatschappelijke integratie. |
![]() |
Johan Warnez, Nathalie Schepens en Caren Seynaeve (2012). Oud, niet out! Over ouderen met een beperking en inclusie. Antwerpen: Garrant. Onze samenleving telt steeds meer ouderen met een verstandelijke beperking. Ondanks complexe zorgvragen, staan zorgverleners voor de opdracht om een inclusief beleid te voeren. Dit boek brengt Europese, Amerikaanse en Vlaamse bijdragen samen die vanuit verschillende perspectieven kijken naar kwaliteit van bestaan, beleidsopties, samenwerkingsverbanden, knelpunten en uitdagingen. |
![]() |
Hans R. Th. Kröber en Hans J. van Dongen (2011). Sociale inclusie: mensen met een verstandelijke beperking en kwaliteit van bestaan. Succes een faalfactoren. Amsterdam: Nelissen. Inclusie is belangrijk voor de kwaliteit van bestaan, maat laat binnen de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking nog te wensen over. Dit boek is gebaseerd op het proefschrift van dr. Hans Kröber, en bespreekt wat nodig is voor inclusie, maar ook wat de valkuilen zijn. |
![]() |
Anneloes Steglich-Lentz en Jos van Loon (2012). Geloven in inclusie: over zingeving en participatie van mensen met een verstandelijke beperking. Antwerpen: Garant. In de afgelopen tien jaar zijn er veel veranderingen ontstaan in de geestelijke verzorging voor mensen met een beperking. Stichting GeeVer werd opgericht om de geestelijke verzorging en sociale integratie van mensen met een verstandelijke beperking te bevorderen. In deze bijdrage blikken professionals vanuit verschillende perspectieven terug op de succesverhalen en knelpunten. |
![]() |
Loes Verplanke en Jan Willem Duyvendak (2010). Onder de mensen? Over zelfstandig wonen van psychiatrische patiënten en mensen met een verstandelijke beperking. Amsterdam: Amsterdam University Press. Mensen met een psychiatrische aandoeningen en mensen met een verstandelijke beperking wonen steeds vaker in een zelfstandige woning in een woonwijk, en niet langer op een woning buiten de stad. De auteurs van dit boek onderzochten hoe mensen deze verschuiving beleven. Hoe ervaren zij het om in een woonwijk te wonen, en voelen ze zich daar thuis? |
![]() |
Johan Smit (2011). Vademecum voor een inclusieve kerk. Instituut voor theologie en sociale integratie. Dit vademecum is een handzaam boekje op zakformaat en bevat korte, praktische handreikingen om op een begrijpelijke wijze te leren communiceren met mensen met een verstandelijke beperking. Alle facetten van het kerkenwerk komen aan bod, met daarbij steeds een aantal tips gericht op de communicatie met mensen met een verstandelijke beperking. |
![]() |
Wybe Dijk (2008). Onwijs gaaf: over de laafbegaafde in de parochie. Heeswijk: Abdij van Berne. Onwijs gaaf wil kerken stimuleren om mensen met een verstandelijke beperking welkom te laten voelen in de parochie of kerk. De uitgave is bedoeld als inspiratiebron voor mensen met een verstandelijke beperking en hun verzorgers, pastores, bisschoppen en bisschoppelijk medewerkers en parochianen. |
![]() |
Johan Smit (2008). Sociale integratie in de geloofsgemeenschap: zestien praktijkverhalen. Instituut voor theologie en sociale integratie. De verhalen in dit boek geven een kijkje achter de schermen van de sociale integratie in de geloofsgemeenschap. De verhalen laten zien dat sociale integratie de meeste kans van slagen heeft als er samenwerking is tussen alle partijen. Hierbij zijn natuurlijk de mensen met een verstandelijke beperking in de eerste plaats belangrijk maar daarnaast ook ouders, medewerkers van zorginstellingen, vrijwilligers en voorgangers. |
![]() |
Johan Smit (2006). Zo gewoon mogelijk: tien theologische tips voor inclusie. Instituut voor theologie en sociale integratie. Zo gewoon mogelijk is geschreven om geloofsgemeenschappen te helpen ‘zo gewoon mogelijk’ werk te maken van inclusie. Het boekje geeft informatie en tien theologische tips om een inclusieve gemeenschap dichterbij te brengen. Het is geschreven voor zowel beroepskrachten, vrijwilligers en iedereen die interesse heeft voor het thema inclusie. |
![]() |
Herman P. Meininger (2004). Van en voor allen: wegwijzers naar een inclusieve gemeenschap met mensen die een verstandelijke beperking hebben. Zoetermeer: Boekencentrum. Hoe zien kerk en geloof eruit als de aanwezigheid van mensen met een verstandelijke beperking als vanzelfsprekend wordt beschouwd? Wat moet een christelijke gemeenschap zijn, wil ze een plek zijn voor allen, dus ook voor mensen die anders zijn? Wanneer is een kerk een inclusieve gemeenschap? En wat houdt dat in voor de kernactiviteiten van de gemeenschap? In dit boek wordt vanuit theologie en praktijk een antwoord gezocht op deze vragen. |
![]() |
Het kan niet? Het kan wel! Een brochure van Sien, het SKAN fonds, de diaconie van Vleuten en het SGGD. Een boekje over samenleven in Leidsche Rijn van mensen met een verstandelijke beperking en andere buurtgenoten. Een boekje met ervaringen en tips. Een goed voorbeeld van de Sien dienst ‘Samen anders – Samen kerk’. |
Heb je dit al gezien ?
Expeditie inclusie
In de proeftuinen van het project ‘Expeditie Inclusie’ gingen zeven zorgorganisaties en acht veranderteams van 2013 tot en met 2015 met elkaar aan de slag, met als motto: ‘We hebben hart voor inclusie en we maken ons hard voor inclusie’. Zij hebben hun eerste stappen gezet op weg naar een inclusieve samenleving: een samenleving waaraan iedereen optimaal kan deelnemen. In het magazine Expeditie Inclusie lees je meer over hun ervaringen en tips. Klik op de afbeelding om het magazine te openen.
Hard/t voor inclusie
In het leerplatform Hardt/t voor inclusie werkten zeven organisaties samen met Vilans, Perspectief (nu Inclusionlab), Hoge School Utrecht en LFB aan inclusieve proeftuinen. Onderwerpen waar het platform aandacht aan besteedt zijn o.a. persoonlijke toekomstplanning, sociale rolversterking en netwerkgericht werken. Klik op de afbeelding om naar de website te gaan.
Spel: doe je mee?
Doe je mee is een spel waarmee mensen met en zonder beperking op een eenvoudige en leuke manier met elkaar in gesprek kunnen gaan over meedoen in de samenleving. Het spel bevat vragen en opdrachten over onderwerpen die belangrijk zijn in het leven. Doe je mee is een goed recept voor een middag boordevol verassingen, humor en gezelligheid. Je kunt het spel in een groep spelen, of online via de app. Voor de app ga je het best naar iTunes. Het bordspel is te bestellen via de bagagedrager.
Hoe inclusief ben jij?
Hoe ga je als begeleider in de verstandelijk gehandicaptenzorg om met inclusie? Vaak zien we over het hoofd wat we allemaal nog meer kunnen doen om het netwerk van de cliënt te versterken. Hard/t voor inclusie ontwikkelde een zelftest. Doe de test, en ontdek, hoe inclusief jij bent.
Aan de slag met sociale netwerken
Een sterk sociaal netwerk draagt bij aan de eigen regie van de cliënt. Samen werken aan een beter sociaal netwerk kan best lastig zijn. Want waar moet je precies beginnen? Dan is het boekje ‘Aan de slag met sociale netwerken’ van Vilans, ActiZ en Movisie een uitkomst. In het boekje vind je 44 instrumenten en methoden om netwerkgericht te werken. Klik op de afbeelding om de brochure te openen.
Handige websites over inclusie:
Loop jij warm voor inclusie, en ben je op zoek naar methodieken en tips, neem dan eens een kijkje op:
![]() |
Herman P. Meininger (2002). Zorgen met zin: ethische beschouwingen over zorg voor mensen met een verstandelijke handicap. Amsterdam: SWP. De zorg voor mensen met een verstandelijke beperking vraagt van mensen dat zij nadenken over zinvragen en/ of vragen van ethische of levensbeschouwelijke aard. De vraag hoe de ‘zingevende interesse’ een plaats kan krijgen in de relatie met cliënten, in de zelfreflectie als beroepsbeoefenaar, en de ethische bezinning binnen de zorgorganisatie staat centraal in dit boek. |
![]() |
Frans Ewals, Maartje Schemer en Marion Weisz (2016). Ethische dilemma’s in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Assen: Van Gorcum. In dit unieke boek over ethiek in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking staan 22 casussen. Elke casus is voorzien van drie commentaren uit verschillende invalshoeken. Een ethicus, een jurist, gedragsdeskundige of bestuurder gaan in op de zorgsituatie en vertellen hoe zij zouden handelen. Zo is een rijk palet met ethische overwegingen ontstaan. |
![]() |
Marije Stegenga (2014). Dilemma’s in kaart: Methode voor moreel beraad in de zorg. Bilthoven: Perspectief uitgevers. Dilemma’s in kaart is een laagdrempelige methode om een moreel beraad te houden. Professionals in de zorg kunnen de methode gebruiken om in gesprek te gaan over ethische dilemma’s in de zorgsituatie van de cliënt. Het hoofddoel is om een zorgvuldige morele afweging te maken, waardoor de zorg voor de cliënt verbetert, en professionaliteit bevorderd wordt. |
![]() |
Madeleine Roovers (2004). Mensbeelden en moreel handelen in de zorg voor verstandelijk gehandicapten. Nijmegen: Valkhof pers. In de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking moeten soms beschermede maatregelen genomen worden. Deze maatregelen staan regelmatig in conflict met het recht om zelf keuzes te maken, en zullen zorgverleners een evenwicht moeten vinden tussen vasthouden en loslaten. In dit onderzoek gaat Madeleine Roovers op zoek naar oorzaken en oplossingen, en gaat ze in op de vraag wat ethiek kan bijdragen bij ethische dilemma’s. |
Heb je dit al gezien ?
App lief en lijf
Voor mensen met een lichte verstandelijke beperking is er de app lief en lijf. Vaak is het lastig om over seksualiteit te praten. De app is bedoeld als aanvulling op de voorlichting van begeleiders en ouders, en biedt op een speelse manier antwoorden op vragen via filmpjes, afbeeldingen en teksten. De app is gratis te downloaden voor Android en Apple. Klik op de afbeelding voor meer info.
Film: liefde is overal
In deze vierdelige serie vertellen mensen met een lichte verstandelijke beperking over hun ervaringen, ideeën en dromen over hun lichaam, vriendschap, liefde en seksualiteit. Het mooie van deze film is dat mensen met een lichte verstandelijke beperking voor en achter de schermen hebben meegewerkt. De film is te bestellen via http://www.loesvanveen.nl/ Bekijk hieronder de trailer van de film.
De Babyroute
Voor mensen met een lichte verstandelijke beperking is er nu de Babyroute. De Babyroute is een programma waarin jouw belangen voorop staan, en dat je helpt om samen met je partner en je begeleiders een goede start te maken voor jouw kindje. Klik hier om de folder te openen.
E-learning voor begeleiders
Voor begeleiders is er de E-learning Kijk op kinderwens. Daarin leer je jouw cliënt te coachen bij het maken van een zorgvuldige keuze. Aan bod komen wetgeving, succes- en faalfactoren en je krijgt praktische handvaten mee. De E-learning is gemaakt door o.a. ASVZ met Vilans, Movisie, MEE.
Klik hier om de website te openen
Maak het verschil!
Als ouders met een verstandelijke beperking goed begeleid worden, kunnen zij goed ouderschap neerzetten. Bekijk het onderstaande youtube filmpje en raak geïnspireerd.